Xây nhà không phép tràn lan: Lỗi ở địa phương!

Đó là khẳng định của ông Phan Đức Nhạn, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Tp.HCM khi trao đổi với Pháp Luật TP.HCM về tình trạng nhà không phép mọc tràn lan tại huyện Bình Chánh và quận 9.

Không phải tại Nghị định 26

- Theo lãnh đạo xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh thì trước đây tình hình tương đối ổn. Tuy nhiên, từ khi Nghị định 26 có hiệu lực từ ngày 15-5, giới “đầu nậu” đã lợi dụng giai đoạn giao thời để ồ ạt xây nhà trái phép khiến xã không quản lý xuể. Sở Xây dựng có lường trước tình hình này không?

+ Ông Phan Đức Nhạn: Xây dựng không phép xảy ra chủ yếu ở các vùng ngoại thành có nhiều đất trống. Địa bàn rộng, hạ tầng giao thông mỏng (có khi còn bị chia cắt bởi sông rạch), tốc độ gia tăng dân số nhanh là những nguyên nhân khách quan dẫn đến sự thiếu chặt chẽ trong kiểm soát trật tự xây dựng của địa phương. Bên cạnh đó còn có nguyên nhân từ các “đầu nậu” bất chấp pháp luật xây nhà trái phép bán kiếm lời.

Về câu hỏi của bạn, câu trả lời là có. Cụ thể, Sở đã cảnh báo, chỉ ra những địa bàn phức tạp như huyện Bình Chánh, Củ Chi và quận Bình Tân sẽ có nhiều yếu tố thuận lợi dẫn đến vi phạm xây dựng. Thực tế điều đó đã xảy ra tại Bình Chánh và một xã ở quận 9 như Pháp Luật TP.HCM phản ánh. Nguyên nhân ở huyện Bình Chánh là do thiếu kiểm soát.
 

Những căn nhà bị cưỡng chế ở xã Vĩnh Lộc A trong buổi sáng 22-5 đang được cất lại vào buổi chiều. Ảnh: N.NGHĨA

Chính vì hoàn toàn không bị động nên Sở đã bố trí lực lượng Thanh tra xây dựng phù hợp với địa phương như những năm qua. Vì thế mà Củ Chi có 73 người, Bình Chánh 70 người nhưng quận 5 chỉ có 23 người. Ngoài ra, Sở cùng các quận, huyện đã góp ý nhiều lần để ban hành một quy chế tạm thời về phối hợp kiểm soát trật tự xây dựng.

- Để xảy ra tình trạng xây dựng không phép, trách nhiệm thuộc về ai?

+ Nghị định 26 chỉ tổ chức lại lực lượng Thanh tra xây dựng phù hợp với Luật Thanh tra, không hề làm mất hiệu lực của Nghị định 180/2007 về trật tự xây dựng và Nghị định 23/2009 về xử phạt vi phạm trong trật tự xây dựng. Các văn bản này quy định rõ về phân cấp quản lý: địa phương (xã, phường, thị trấn) chịu trách nhiệm phát hiện, kiểm soát công trình xây dựng không phép. Còn quản lý công trình có phép là nhiệm vụ của Thanh tra xây dựng thuộc Sở Xây dựng, cụ thể là đội thanh tra cơ động, các đội phụ trách địa bàn và cả Sở Xây dựng.

Sẽ lập các đội trật tự đô thị

- Xã Vĩnh Lộc A cho hay lực lượng quản lý trật tự xây dựng của xã sụt giảm gần 3/4 (trước 38 người, nay còn chín người) nên khó kham nổi địa bàn rộng lớn và phức tạp. Trước mắt có thể điều động lực lượng nơi khác để hỗ trợ nhưng về lâu dài thì không thể. Sở có hướng giải quyết ra sao?

+ Không phải Nghị định 26 rút bớt nhân sự khiến công tác kiểm soát trật tự xây dựng ở địa phương gặp khó khăn. Một lần nữa Sở khẳng định: Số lượng Thanh tra xây dựng bố trí cho các quận, huyện, phường, xã là thực hiện theo thực tế lâu nay. Phải hiểu rằng không phải toàn bộ 38 người tại xã Vĩnh Lộc A trước đây đều làm công tác quản lý trật tự xây dựng mà còn thực hiện nhiều mảng khác nữa. Nghị định 26 chỉ cơ cấu lại cho rõ ràng mà thôi.

Nếu thực tế địa phương có nhu cầu cần thêm người, Sở sẽ xem xét. Nhưng tôi cho rằng nhân dân vẫn là lực lượng giám sát tốt nhất và kiểm soát tại chỗ là quan trọng nhất. Một khi địa phương nắm rõ vai trò, nhiệm vụ của mình, không buông lỏng quản lý thì sẽ kiểm soát được tình trạng vi phạm. Ngoài ra, quy chế phối hợp về quản lý trật tự xây dựng mà Sở ban hành là một sự giúp sức hữu hiệu.

- Một vấn đề cấp bách là việc thành lập các đội trật tự đô thị để hỗ trợ quận, huyện, phường, xã trong công tác cưỡng chế và đảm nhiệm công việc khác như vệ sinh môi trường, dọn dẹp lòng lề đường… Ông cho biết thêm về việc thành lập lực lượng này?

+ TP đã giao Sở Xây dựng phối hợp Sở Nội vụ xây dựng đề án về cơ cấu tổ chức và hoạt động của các đội trật tự đô thị. Trước đây, theo Quyết định 89/2007 của Thủ tướng Chính phủ, lực lượng Thanh tra xây dựng phường, xã, thị trấn và quận, huyện là 2.936 người. Theo Nghị định 26, có 1.060 người tiếp tục làm Thanh tra xây dựng và trực thuộc Sở Xây dựng. Số còn lại sẽ được chuyển sang các đội và tổ trật tự đô thị do địa phương quản lý.

- Xin cảm ơn ông.