Nghịch lý trong việc nộp tiền sử dụng đất của doanh nghiệp BĐS

Cách đây không lâu, nhiều doanh nghiệp BĐS đã bị cơ quan ngành thuế Tp.HCM "bêu tên" do chây ì nợ tiền sử dụng đất lên đến hàng trăm tỷ đồng. Có thể kể đến những cái tên như Công ty CP Đầu tư và kinh doanh nhà Hoàng Hải (huyện Hóc Môn) nợ 101 tỷ đồng; Công ty CP Xây dựng và kinh doanh nhà Tân An Huy (quận 4) nợ số tiền hơn 90 tỷ đồng; Công ty Địa ốc Hồng Quang (quận 4) nợ 88,9 tỷ đồng... Dù cơ quan thuế đã dùng nhiều biện pháp như đôn đốc, nhắc nhở, thậm chí là phạt chậm nộp, nhưng đến nay những doanh nghiệp này vẫn chưa nộp thuế. Điều này gây ra những tác động không nhỏ đến việc thực thi chính sách kinh tế vĩ mô và tiềm ẩn nguy cơ gây mất cân đối cho ngân sách Nhà nước

Trong bối cảnh thị trường BĐS đang ấm dần lên, tiền sử dụng đất được xem là một nguồn thu rất lớn cho ngân sách. Thế nhưng, dường như việc thu được khoản tiền này không phải là điều dễ dàng, thậm chí đang bị lơ là. Theo chia sẻ của một lãnh đạo doanh nghiệp tại Tp.HCM, khâu xác định tiền sử dụng đất tại dự án của doanh nghiệp này đã kéo dài tới hơn 2 năm mà vẫn hoàn thành dẫn đến doanh nghiệp chưa thể đóng số tiền này được. Vị lãnh đạo này cho biết, Quyết định số 35/2015 của UBND Tp.HCM về hệ số điều chỉnh tiền sử dụng đất có quy định, nếu tổng giá trị của khu đất căn cứ theo bảng giá đất nhỏ hơn 30 tỷ đồng thì được áp dụng hệ số K do TP ban hành. Do khu đất dự án của doanh nghiệp tính theo bảng giá đất đã vượt qua con số trên nên buộc phải qua thủ tục thẩm định giá để xác định được tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, đến nay Sở Tài nguyên và Môi trường TP vẫn đang loay hoay điều chỉnh biểu mẫu, khiến choquy trình chọn đơn vị thẩm định giá bị chậm lại, gây khó cho việc xác định số tiền sử dụng đất.

Đầu năm 2015, sau nhiều lần xin nộp tiền sử dụng đất mà không được, Công ty CP Đầu tư Times Square đã gửi văn bản đến UBND Tp.HCM đề nghị sớm được giải quyết cho nộp tiền sử dụng đất của dự án Times Square tại khu đất 57 - 59 Đồng Khởi và số 23 - 26 Nguyễn Huệ (quận 1). Theo phản ánh của công ty này, dù đã có rất nhiều chỉ đạo, hướng dẫn từ chính quyền suốt từ năm 2012 đến nay nhưng đến hiện tại công ty vẫn chưa được xác định cụ thể nghĩa vụ tài chính cho dự án trên. Việc chậm xác định tiền sử dụng đất đã gây thiệt hại cho công ty do thời gian khấu trừ tiền thuê đất đã nộp bị giảm, gây nhiều khó khăn cho hoạt động của doanh nghiệp.

Tiền sử dụng đất không phải thuế, cũng không phải phí nhưng đang là gánh nặng đối với các doanh nghiệp và người tiêu dùng

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp.HCM (HoREA) cho rằng, có một nghịch lý hiện nay là tiền sử dụng đất tuy không phải là một sắc thuế, cũng không phải là một loại phí nhưng lại là một khoản thu ngân sách rất lớn. Theo cách thu như hiện nay, tiền sử dụng đất sẽ là gánh nặng của doanh nghiệp và người tiêu dùng, đồng thời cũng là một ẩn số không minh bạch khiến cho các nhà đầu tư không thể tiên lượng trước khi quyết định đầu tư, đồng thời tạo ra cơ chế xin - cho. “Thời gian vừa qua, nhiều chủ đầu tư đã phải "xếp hàng" chờ đợi để được nộp tiền sử dụng đất, trong khi ngân sách TP đang rất cần bổ sung nguồn vốn này. Vấn đề cấp bách hiện nay là cần phải cải tiến quy trình, thủ tục thu tiền sử dụng đất với mức thu hợp lý, rút ngắn thời gian (hiện nay thời gian đang là khoảng 1 năm) và cần nhất là loại trừ tệ nạn nhũng nhiễu bởi cơ chế xin - cho”, ông Châu đề xuất.

Liên quan đến quy trình xác định tiền sử dụng đất hiện nay, ông Châu cho rằng vẫn chưa được hợp lý vì do 2 sở thực hiện. Cụ thể, Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm đấu thầu qua mạng chọn ra công ty tư vấn xác định giá đất, đề xuất tính tiền sử dụng đất của dự án. Chi phí xác định giá đất trong trường hợp này do ngân sách chi trả, vì vậy gần như các công ty tư vấn đều bỏ giá rất thấp (thậm chí giá chỉ vài trăm ngàn đồng) để được trúng thầu. Sau đó có thể xảy ra trường hợp công ty tư vấn sẽ cố tình gây khó cho chủ đầu tư dự án, thậm chí không loại trừ việc thỏa thuận sẵn về kết quả xác định tiền sử dụng đất. Nếu thấy "khó xơi", công ty tư vấn sẽ "bỏ của chạy lấy người" (như trường hợp tại dự án 128 Hồng Hà, quận Phú Nhuận của Công ty CP Thương mại Phú Nhuận). Bên cạnh đó, Ban Vật giá (thuộc Sở Tài chính) là thường trực Hội đồng xác định giá đất TP có trách nhiệm thẩm định, đề xuất tính tiền sử dụng đất dự án do Sở Tài nguyên và Môi trường chuyển qua. Nếu thuận lợi, ban này sẽ trình lên UBND TP quyết định số tiền sử dụng đất doanh nghiệp phải nộp, nếu không thuận thì sẽ trả hồ sơ làm lại từ đầu, dẫn đến tình trạng mất rất nhiều thời gian. Quy trình này rất không hợp lý do thời gian quá dài. Trước Luật Đất đai 2013, chỉ có  một đầu mối là Sở Tài chính chịu trách nhiệm về việc thẩm định tiền sử dụng đất dự án nên kết quả có nhanh hơn.

Trước nghịch lý trên, HoREA đã kiến nghị TP giao một trong hai sở là Sở Tài nguyên và Môi trường hoặc Sở Tài chính chịu trách nhiệm thì sẽ hợp lý hơn, giúp rút ngắn thời gian, giải tỏa lượng hồ sơ còn tồn đọng, tạo điều kiện cho các chủ đầu tư sớm đưa dự án vào thực hiện, không bỏ lỡ cơ hội kinh doanh của các doanh nghiệp. Để thị trường BĐS vận hành theo đúng cơ chế thị trường, về trung hạn và dài hạn cần phải thay đổi quan điểm về tiền sử dụng đất, cần coi đây là một sắc thuế nhằm đảm bảo tính minh bạch và loại trừ cơ chế xin - cho. Tại buổi làm việc với HoREA và các doanh nghiệp BĐS mới đây, Bí thư Thành ủy Tp.HCM Đinh La Thăng cũng đã yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường đóng vai trò chủ đạo và cam kết trong vòng 1 tháng phải tính được tiền sử dụng đất cho doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp còn kêu ca thì sẽ xử lý lãnh đạo.

• 0
• By Admin
• 09/06/2016
• 17