Đô thị - chính sách vẫn "chậm chân"

Hệ thống đô thị quốc gia đang có sự chuyển biến tích cực về cả lượng và chất, tuy nhiên những chính sách liên quan lại đang bộc lộ những điểm chưa phù hợp, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Điều này khiến cho công tác dự báo ngày càng khó khăn và chính sách luôn trong tình trạng "chậm chân".


Quản lý đô thị xuất hiện nhiều "đòi hỏi" mới

Qua báo cáo từ các địa phương cho thấy, hệ thống đô thị phân theo chức năng tại cấp quốc gia và cấp vùng rất ít thay đổi, nhưng về loại và cấp quản lý lại có nhiều đổi thay. PGS. TS Lưu Đức Hải - Cục trưởng Cục Phát triển đô thị nêu ra một số mô hình cần được bàn luận thêm trong phát triển đô thị.

Cụ thể, tại văn bản số 229/VP-CP ngày 24/9/2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh địa giới cấp huyện, cấp xã xuất hiện khuynh hướng chuyển toàn huyện thành thị xã (thị xã Chí Linh, Hương Thủy...), chuyển cả tỉnh thành đô thị lớn (Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Thừa Thiên Huế...). Hà Nội là đô thị xếp hạng đặc biệt có thị xã Sơn Tây đô thị loại III và các thị trấn loại V. Trong khi đó, Hiến pháp lại chưa quy định trong thành phố trực thuộc Trung ương có thể có thành phố, thị xã, thị trấn. Vì vậy, cần sớm nghiên cứu hệ thống đô thị trong các thành phố loại đặc biệt trực thuộc Trung ương như mô hình thành phố trong thành phố. Đô thị Hà Nội cần một mô hình quản lý hành chính mới. Câu hỏi đặt ra là liệu có phải điều chỉnh Hiến pháp để trong thành phố trực thuộc Trung ương có thể có thành phố, thị xã, thị trấn (?).

Một số vấn đề mang tính "kỹ thuật" cũng đang dần bộc lộ những thiếu hụt, tụt hậu. Ở Việt Nam hiện mới chỉ có hệ thống "làm lạnh" cục bộ: "làm lạnh" một căn phòng, "làm lạnh" một toà nhà. Việc "làm lạnh" cả một khu đô thị mới hoặc cả đô thị chỉ là ý tưởng trong các hội nghị, hội thảo. Hiện các văn bản quy phạm pháp luật, Quy chuẩn xây dựng và quy trình lập quy hoạch đô thị ở Việt Nam còn chưa đề cập đến hệ thống này. Trong lĩnh vực hạ tầng đô thị, hiện một số thành phố trực thuộc Trung ương chưa sẵn sàng lập quy hoạch phân khu và quy hoạch chuyên ngành (giao thông, cấp thoát nước, quản lý chất thải rắn, cây xanh...). Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, thời gian tới cần ban hành hướng dẫn về hai loại quy hoạch mới này và chú ý triển khai lập ngay sau khi quy hoạch chung được phê duyệt để nâng cao chất lượng đô thị.

Phát triển nhà ở - thiếu kênh dẫn vốn hiệu quả

Theo đánh giá của Cục Phát triển đô thị, việc các tổ chức tài chính, ngân hàng cho người dân vay tiền mua nhà trả góp dài hạn còn hạn chế, dẫn đến khuynh hướng nhà ở cho người thu nhập thấp có diện tích hoặc chất lượng thấp hoặc phải sống tạm thời trong những căn hộ có diện tích nhỏ hơn quy định của Luật Nhà ở (45m2/căn hộ). Quỹ tiết kiệm nhà ở đang được tính đến như một trong những giải pháp ưu việt nhằm tạo ra kênh dẫn vốn hiệu quả, lâu dài cho phát triển nhà ở. Quỹ này đã được đề cập đến trong Nghị định 71/CP. Phương thức hoạt động của quỹ là huy động tiền tiết kiệm hàng tháng của những người cần nhà ở cộng với một phần tiền thu được từ đầu tư đất đai đô thị và thị trường bất động sản. Quỹ này dành cho người thu nhập thấp vay để mua nhà và thế chấp bằng chính căn nhà mua được, sau đó người vay trả dần trong nhiều năm.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng - Nguyễn Trần Nam cho rằng, cần huy động tiền từ mọi người có thu nhập trong xã hội, bất kể thành phần kinh tế nào, có nhà hay chưa có nhà, đều trích một phần nhỏ lương để đưa vào quỹ tiết kiệm nhà ở. Với người không có nhu cầu vay tiền từ quỹ để mua nhà, khi về hưu, họ được rút toàn bộ số tiền bao gồm cả gốc và lãi. Vốn cho phát triển nhà ở là câu hỏi luôn "nóng", song những mô hình cần thiết như quỹ tiết kiệm nhà ở lại vẫn cứ loanh quanh là ý tưởng khi thiếu "khuôn" để có thể đi vào thực tế.

Không chỉ chính sách về tài chính, ngay con số thể hiện tiêu chuẩn m2 sàn nhà ở trên đầu người cũng có bất cập. Quy chuẩn xây dựng khi quy hoạch đô thị đặt tiêu chuẩn 12 m2/ người còn Định hướng phát triển nhà ở đến năm 2020 là 15 - 20m2 sàn/ người ở khu vực đô thị. Vậy tiêu chuẩn nào là mục tiêu hướng tới của các đô thị (?), sự khập khiễng này sẽ ảnh hưởng về lâu về dài, bởi các đồ án quy hoạch đều dựa trên quy chuẩn để tính toán.

• 155
• By Admin
• 30/07/2010
• 17